Brú na Bóinne

Lang voor de bouw van de Egyptische piramiden en Stonehenge woonden op deze plaats al mondaine, rijke mensen die hun nalatenschap wilden achterlaten in het Ierse landschap – en dat is ze meer dan gelukt. Deze getalenteerde astronomen, geologen, ingenieurs en bouwers brachten grote aantallen mensen bijeen om gigantische monumenten te bouwen. Hiermee lieten ze blijvend erfgoed achter dat nog steeds verbazingwekkend is.

De UNESCO-werelderfgoedplaats Brú na Bóinne ligt op een inlands eiland dat bekendstaat als de Bend of the Boyne en omvat de grootste collectie megalithische kunst van Europa, verspreid over 90 neolithische monumenten. Het bekendst zijn de drie spectaculairste vindplaatsen van de vallei: Newgrange, Knowth en Dowth. Elk hebben ze hun eigen unieke verhaal, maar de combinatie van de drie in het hart van het rijkste archeologische landschap van Ierland maakt een bezoek zo weergaloos..

Deze plekken zijn niet alleen bedoeld voor de doden. Ook de levenden maakten er gebruik van: het zijn plekken waar gemeenschappen samenkwamen om de zon, maan en sterren te observeren, om te verbinden met de voorouders en om het mysterie van het leven zelf te vieren.

Zo gauw je aankomt bij dit iconische monument beleef je op zijn minst een wow-moment. De 80 meter grote grafheuvel komt omhoog uit de groene aarde en is versierd met stenen waarin spiralen zijn gegraveerd en afgeplat met wit Wicklow-kwartsiet. Binnen loop je via een smalle doorgang naar een van de best bewaarde kamers van een neolithische constructie. In drie kleinere uitsparingen vind je stenen wasbakken waarin de gecremeerde overblijfselen van de doden bewaard werden. Het originele, waterdichte dak ondersteund met draagstenen doet de ruimte lijken op een kathedraal.

Maar Newgrange staat het best bekend om zijn spectaculaire lichtshow. Elk jaar op 21 december – de dag van de winterzonnewende – valt er een lichtbundel het monument binnen door een nauwkeurig geplaatst "dak" bij de ingang van de gang. De bundel vormt een gouden pad van licht helemaal tot aan de grafkamer in het midden. Dat een dergelijke astronomische nauwkeurigheid zoveel duizenden jaren geleden tot stand is gekomen, is slechts een van de redenen waarom Newgrange archeo-astronomen blijft intrigeren.

Newgrange is beroemder, maar het grote monument van Knowth is een van de grote geneugten van de oude wereld. Het monument van ontzagwekkende omvang is anderhalve keer groter dan Newgrange, bevat twee opvallend lange inwendige doorgangen en is omgeven door 18 kleinere satellietgraven.

Maar Knowth staat het meest bekend om z'n ongeëvenaarde megalithische kunstcollectie. Grote stenen versierd met spiralen, golfachtige motieven en geometrische symbolen tonen mogelijk details van belangrijke rituelen, vertegenwoordigen kaarten van de sterren of geven eenvoudigweg een inkijkje in het leven van deze prehistorische samenleving. Hun geheimen zijn vijfduizend jaar lang verborgen.

Dowth wordt wel de 'toverheuvel van de duisternis' genoemd. De natuur is hier veel meer haar eigen gang gegaan dan bij de andere twee bekende namen van Brú na Bóinne. Het originele dak is lang geleden ingestort en vervangen, maar het tweede dak is nog steeds intact. Van de buitenkant lijkt het graf echter onberoerd. Net als in Newgrange is ook in Dowth de winterzonnewende heel speciaal: tijdens de dagen rond 21 december valt tijdens de zonsopgang het zachte licht de grafkamer binnen. Er zijn geen rondleidingen met gids in Dowth maar bezoekers kunnen de buitenkant van het bouwwerk verkennen.

De voornaamste reden waarom deze plek zo beroemd is, is wellicht de naam: Dowth betekent namelijk duisternis en er wordt beweerd dat er een vreselijke duisternis over dit graf viel toen de tovenares-zus van een legendarische koning precies op deze plek de zon probeerde tegen te houden in haar baan. Tijdens een renovatie werd verlichting aangebracht, maar deze viel steeds uit en al gauw keerde de duisternis terug in Dowth ...

Men heeft uitsluitend toegang tot Newgrange en Knowth via het bezoekerscentrum van Brú na Bóinne. Dit is een ultramodern centrum waar je meer te weten komt over het neolithische leven. Ook kun je er genieten van rondleidingen door deze bijzondere monumenten. Online reserveren wordt aangeraden.

Newgrange is beroemder, maar het grote monument van Knowth is een van de grote geneugten van de oude wereld. Het monument van ontzagwekkende omvang is anderhalve keer groter dan Newgrange, bevat twee opvallend lange inwendige doorgangen en is omgeven door 18 kleinere satellietgraven.

Maar Knowth staat het meest bekend om z'n ongeëvenaarde megalithische kunstcollectie. Grote stenen versierd met spiralen, golfachtige motieven en geometrische symbolen tonen mogelijk details van belangrijke rituelen, vertegenwoordigen kaarten van de sterren of geven eenvoudigweg een inkijkje in het leven van deze prehistorische samenleving. Hun geheimen zijn vijfduizend jaar lang verborgen.

Dowth wordt wel de 'toverheuvel van de duisternis' genoemd. De natuur is hier veel meer haar eigen gang gegaan dan bij de andere twee bekende namen van Brú na Bóinne. Het originele dak is lang geleden ingestort en vervangen, maar het tweede dak is nog steeds intact. Van de buitenkant lijkt het graf echter onberoerd. Net als in Newgrange is ook in Dowth de winterzonnewende heel speciaal: tijdens de dagen rond 21 december valt tijdens de zonsopgang het zachte licht de grafkamer binnen. Er zijn geen rondleidingen met gids in Dowth maar bezoekers kunnen de buitenkant van het bouwwerk verkennen.

De voornaamste reden waarom deze plek zo beroemd is, is wellicht de naam: Dowth betekent namelijk duisternis en er wordt beweerd dat er een vreselijke duisternis over dit graf viel toen de tovenares-zus van een legendarische koning precies op deze plek de zon probeerde tegen te houden in haar baan. Tijdens een renovatie werd verlichting aangebracht, maar deze viel steeds uit en al gauw keerde de duisternis terug in Dowth ...

Men heeft uitsluitend toegang tot Newgrange en Knowth via het bezoekerscentrum van Brú na Bóinne. Dit is een ultramodern centrum waar je meer te weten komt over het neolithische leven. Ook kun je er genieten van rondleidingen door deze bijzondere monumenten. Online reserveren wordt aangeraden.