Maak verbinding met de Kelten
Het ontsteken van vuren op heuvels in de donkere nacht, rituelen om contact te maken met de “Andere Wereld” en het eten van noten en fruit - dit zijn allemaal manieren waarop de Kelten Samhain vierden - het oude festival waar Halloween van is afgeleid. Destijds was het één van de belangrijkste onderdelen van de oude kalender en luidde het de start van de winter in.
“Met Samhain is het belangrijkste dat de wereld om ons heen sterft,” legt dr. Kelly Fitzgerald uit, hoofd van UCD's School of Irish, Celtic Studies and Folklore. “Het is een tijd om na te denken over hen die ons voorgingen.” Het is ook een tijd waarin de klok teruggaat en de dagen korter worden, en zoals Fitzgerald opmerkt: “Halloween is de tijd van het jaar dat we onze angsten onder ogen zien, omdat we de duisternis ingaan.”
Festivals waren een manier voor de Kelten om de seizoenen van het jaar te markeren. Naast Samhain vierden ze Imbolc in februari als het begin van de lente, verwelkomden zij de zomer in mei tijdens Bealtaine en markeerden zij het begin van de oogst in augustus met Lughnasa.
Het is opmerkelijk dat wij na al deze eeuwen nog steeds Keltische feesten vieren. Maar dit is niet de enige blijvende connectie met de Kelten op het eiland Ierland. Van glinsterende sieraden tot oude forten: er zijn overal Keltische overblijfselen te vinden, als je maar weet waar je moet zoeken.
Tara Brooch
© Nationaal Museum van Ireland
De Kelten arriveerden rond 500 voor Christus in Ierland en zij brachten hun ontdekking van ijzer en kennis van brons en goud met zich mee en daarmee konden zij prachtige en ingewikkelde sieraden ontwerpen. In het National Museum of Ireland – Archeology in Dublin kun je de prachtige Broighter Collar bekijken, een gouden halsband uit de ijzertijd die in 1896 in een schat werd gevonden nabij Lough Foyle in Noord-Ierland. De halsband heeft kleine vogel- en paardenmotieven. De invloed van dit ingewikkelde werk was eeuwenlang voelbaar: het National Museum herbergt ook de Tara broche, gemaakt rond het einde van de 7e of 8e eeuw en geïnspireerd op Keltische ontwerpen.
In het Ulster Museum in Belfast vind je ook metaalwerk uit de ijzertijd dat met de Kelten verbonden is, zoals de Bann disc. Het is een prachtig sieraad uit die tijd, versierd met Keltische motieven.
Keltische ontwerpen inspireren nog steeds talloze Ierse sieradenmakers. Kijk daarom uit naar de schitterende creaties van Brian de Staic, Tracey Gilbert en Fada.
Castlestrange Scribed Stone, County Roscommon
De Kelten gebruikten vaak driedelige triskelion en spiraalbeelden, met name een groep Kelten in Frankrijk die wat La Tène kunst wordt genoemd maakten. Je kunt La Tène ontwerpen ook in Ierland vinden - kijk maar eens naar de Castlestrange steen in de buurt van Athleague in County Roscommon, een grote granieten kei versierd met spiralen.
Op Boa Island in de buurt van Lower Lough Erne in County Fermanagh staan fantastische uitgehouwen stenen figuren, die naar verluidt heidense godheden vertegenwoordigen. De beroemde dichter Seamus Heaney was zo onder de indruk van één van hen dat hij er zelfs een gedicht over schreef, genaamd January God.
Dún Aonghasa, Inis Mór, County Galway
De forten op de kaap boden de Kelten een prachtig uitzicht over het landschap en beschermden hen tegen kwaadaardige indringers. Eén van de meest prachtige forten waar de Kelten mee verbonden zijn, is Dún Aonghasa op Inis Mór, County Galway, gelegen aan de rand van kliffen aan de Atlantische Oceaan.
Aan de andere kant van het eiland, in County Meath in het eeuwenoude oosten van Ierland, vind je nog een belangrijke Keltische plek – Tlachtga of de Hill of Ward. Archeologische opgravingen suggereren dat de heuvel meer dan 2000 jaar geleden werd gebruikt voor feesten en vieringen. Men gelooft dat de Kelten hier tijdens Samhain een enorm vuur aanstaken, van waaruit alle vuren in Ierland werden aangestoken. As onderdeel van het Púca Halloween Festival worden er erfgoedtours gegeven.
In Armagh kun je het enorme Navan Fort met een diameter van 240 meter bezoeken, en deze is door een tempel die in 95 v.Chr. werd gebouwd met de Kelten verbonden. Deze indrukwekkende plek - die nu een bezoekerscentrum heeft - zou de thuisbasis zijn geweest van de koningen van Ulster. De Hill of the O'Neill in Dungannon, County Tyrone, ligt op een andere oude Keltische locatie die verband houdt met Geannan, ooit een belangrijke en machtige Keltische druïde.
En uiteraard is de Hill of Tara in de Boyne Valley, County Meath, diep verbonden met de Kelten. Er wordt gezegd dat dit de woonplaats van de goden was, evenals de zetel van de Hoge Koningen van Ierland.
Beaghmore Stone Circles, County Tyrone
Er is een enorme hoeveelheid mythologie die dateert uit de tijd van de Kelten, zoals het verhaal van de Tuatha Dé Danann, de mythische heersers van Ierland. Zij zouden uit donkere wolken zijn verschenen en zijn geland op de hellingen van County Leitrim's Sliabh an Iarainn ("Berg van IJzer").
Met drie lusvormige wandelingen en een bezoekerscentrum is Sliabh an Iarainn tegenwoordig een fantastische plek om te bezoeken en te genieten van de uitzichten en de natuur, van dassen tot buizerds.
Je kunt in Cookstown in County Tyrone een wandeling maken naar de intrigerende - en wellicht mystieke - Beaghmore Stone Circles. Hoewel deze uit het Neolithicum dateren, voordat de Kelten arriveerden, bevatten sommige stenen merken die worden beschouwd als Ogham, een antieke vorm van schrijven. Er wordt gedacht dat de Kelten de plek mogelijk voor rituelen hebben gebruikt.
Hoewel Knowth en Newgrange in County Meath lang voordat de Kelten naar Ierland kwamen werden gebouwd, waren zij ervan op de hoogte en bezochten zij deze. In Knowth is een aantal lichamen ontdekt die door de Kelten zijn begraven, samen met grafgiften. Er is ook Ogham in sommige van de passages te vinden.
Barmbrack
© Shutterstock
Omdat Samhain een tijd was waarin de sluier tussen de werelden van de levenden en de doden dun was, wordt er gezegd dat Kelten zich in kostuums vermomden om geesten en demonen af te schrikken.
Ze zouden ook waarzeggerij hebben gebruikt om de toekomst te voorspellen, zoals het verbranden van noten om te voorspellen of een stelletje voor elkaar bestemd was (als zij langzaam samen verbrandden, was dat een goed voorteken).
“Als je denkt aan alle spelletjes die met Halloween worden gespeeld, gaan veel ervan over waar je leven naar toe gaat en wat er gaat gebeuren, en het voorspellen van de toekomst,” zegt Clodagh Doyle, bewaarder bij de Irish Folklife Division in het National Museum of Ireland.
Een simpele manier om vandaag de dag contact te maken met dit element van het Keltische leven? Koop een stuk barmbrack - en kijk of je geluk hebt en de ring kunt vinden.