De ommuurde tuinen van Ierland

Als het je allemaal te veel wordt, dan is je even afzonderen het antwoord. En al zijn het ruige landschap en de kronkelrivieren van Ierland een uitstekend middel tegen stress, de eeuwenoude ommuurde tuinen van het eiland bieden soelaas van een andere orde.

Verborgen tussen dikke muren op grote landgoederen hebben deze weelderige tuinen 'het tijdperk van de grote huizen' (van begin jaren 1800 tot begin 20e eeuw) overleefd.

Tegenwoordig worden deze hoge muren esthetisch zeer gewaardeerd door tuinbezoekers. Maar ze vervullen nog steeds hun originele en waardevolle functie: het creëren van een hogere temperatuur in de tuin en het bieden van een beschutte omgeving voor de planten die er groeien.

Van de honderden ommuurde tuinen die nog bestaan, zijn er veel met toewijding gerenoveerd. Hun afbrokkelende muren zijn vakkundig herbouwd en opnieuw gevoegd. Hun oude kassen gerepareerd of tot vroegere allure hersteld. Hun kiezelpaadjes schoongemaakt en hun bloembedden op deskundige wijze herplant.

Dit is kortom puur plezier voor enthousiaste tuinliefhebbers, dus hier zijn een paar van mijn favorieten ...

Je kunt geen gesprek voeren over mooie ommuurde tuinen in Ierland zonder de prachtige ommuurde victoriaanse tuin van Kylemore Abbey van maar liefst 2,5 hectare in county Galway te noemen. De tuin werd eind jaren 1990 hersteld in zijn oude glorie en is beroemd om zijn magnifieke, afgelegen ligging, omlijst door de ruige schoonheid van Connemara.

De tuin wordt beheerd volgens de strikte regel dat elke plantensoort die binnen de muren groeit al door victoriaanse tuiniers werd gekweekt. Zelfs de aardappelen die worden verbouwd in de verhoogde, bedekte bedden zijn variëteiten die bij die periode horen, zoals Epicure en Langworthy.

De restauratie van de ommuurde tuin van Glenarm Castle in county Antrim is al tien jaar in volle gang. De tuinen zijn ontworpen als een reeks met elkaar verbonden kamers. Je vindt er geurige fruit-, bloemen- en kruidentuinen, een fraaie groentetuin, formele watergeulen, vijvers, watervallen en fonteinen en zelfs een hedendaags, spiraalvormig landschapselement.

Ook ligt hier wellicht het perfectst gemanicuurde gazon van het hele eiland.

Ten zuiden van Glenarm, in de aangrenzende county Down, vind je de door de National Trust beheerde historische tuin Rowallane, die in de jaren 1860 door dominee John Moore werd aangelegd. Er groeien spectaculaire kleurrijke bloeiende planten, struiken en bolgewassen. Het landhuis was vroeger het thuis van de bekende 20e-eeuwse plantenliefhebber Hugh Armytage Moore.

In het hart van de stad Dublin ligt in het Phoenix Park het Ashtown Visitor’s Centre. Hier ontdek je een opvallend mooie en perfect onderhouden victoriaanse ommuurde tuin, die de afgelopen jaren ook is gerestaureerd.

Ashtown is ruim een hectare groot en wordt door de gemeente onderhouden. De tuin heeft enorme dubbele borders met vaste bloeiende planten en formele tuinbedden, waar fruit, snijbloemen en groenten worden gekweekt. De muren van de tuin zijn begroeid met geleide pruimen-, kersen- en perenbomen.

In het landelijke binnenland van county Carlow ligt een ommuurde tuin verborgen in de magische Altamont Gardens. Hier creëerde de getalenteerde, deskundige plantenkweker Robert Miller een reeks bijzondere borders met bloeiende planten.

Neem in de nabijgelegen county Waterford een kijkje bij de historische ommuurde tuin met zijn sprookjesachtige torentjes van Lismore Castle, al eeuwenlang het privébezit van de familie uit Devonshire.

Een groot deel van het huidige ontwerp plus de prominente kas van deze grand old lady uit de wereld van de tuinen is het werk van Sir Joseph Paxton, vooraanstaand architect, ingenieur en tuinier uit de victoriaanse tijd.

Als je een verborgen ommuurde tuin binnenstapt, is het alsof je een andere wereld betreedt: een victoriaanse fantasie vol verrassingen. Het is een stukje getemde natuur. En wie weet, inspireert het je om thuis ook een tuinparadijs aan te leggen, al is het dan op veel kleinere schaal ...