Op zoek naar De as van mijn moeder

Toen Frank McCourt Angela's Ashes (vertaald als De as van mijn moeder) schreef, een autobiografisch boek over zijn jeugd in de stad Limerick in de jaren 30 en 40 van de vorige eeuw, kon hij niet hebben vermoed wat hij in beweging zou zetten.

Hij schetste niet alleen een beeld van extreme armoede in een genre dat 'misery-lit' (literatuur vol leed en ellende) heet in de uitgeverswereld, maar verdeelde lezers in twee groepen: fans die het boek fantastisch vonden en lezers die vonden dat hij op onvergeeflijke wijze kwaadsprak van de stad en zijn inwoners.

Het boek dat de Pulitzer Prize won, zette de stad Limerick in ieder geval op de kaart.

Voor fans van het boek en de verfilming uit 1997 met Robert Carlyle en Emily Watson is er nog steeds veel te zien, al zijn de sloppenwijken uit de jeugd van McCourt gelukkig al lang verdwenen. En volgens Andrew Bennett, van wie de rauwe stem als voice-over te horen is in de film, is er nog meer veranderd.

“Ik ben net buiten de stad opgegroeid en het is tegenwoordig een veel vriendelijkere plaats”, vertelt Bennett. “Limerick had altijd een reputatie als een trotse stad waar sport belangrijk was en daardoor had het een nogal onbuigzame, macho sfeer. Maar toen de universiteit zich hier vestigde, kwamen er plotseling mensen uit alle windstreken naar de stad. En ook veel meisjes.”

Voor de jeugdige McCourt, die naar de jongensschool Leamy’s op Hartstonge Street ging, kwamen meisjes van een andere planeet.

De jonge Frank noemt ook nog een andere school, de kakkineuze Crescent, waar de acteur Richard Harris en radio- en televisiepresentator Terry Wogan op hebben gezeten. Bennett zat ook op die school, maar tegen die tijd was de school gemengd en verhuisd naar de rand van de stad.

“Ik vond het er absoluut leuk”, zegt Bennett. “Maar ik weet nog wel dat mensen zeiden dat de sfeer vroeger heel anders was op die school.”

Het grootste deel van de stad is trots op zijn illustere zoon. Je kunt een Angela’s Ashes Walking Tour doen, die begint bij het toeristeninformatiecentrum en je meeneemt naar de plaatsen die een rol speelden in het boek, zoals Windmill Street, de pub South’s en Leamys School.

Maar een interesse in Angela’s Ashes is natuurlijk niet de enige reden om deze historische stad te bezoeken. Er zijn zoveel meer dingen om van te genieten. Het wereldberoemde Hunt Museum dat is gehuisvest in het magnifieke Custom House mag je niet missen. Je vindt er een fascinerende kunstcollectie met werken van Picasso, Renoir en Gaugin. En in het 13e-eeuwse King John’s Castle wordt 800 jaar stadsgeschiedenis op briljante wijze belicht.

En dan is er de rivier de Shannon, met zijn wandelpaden, boottochten en bruggen. "Er was een periode," zegt Bennett, “dat Limerick de Shannon de rug toekeerde; je kon er niet dichtbij komen. Maar nu zijn er paden en cafés en heeft de rivier weer de plek die haar toekomt, in het hart van de stad.”