6 van de historische schatten van Ierland

Het Book of Kells is een overdadig meesterwerk met een bijzonder dramatisch verhaal en is een van de mooiste, geïllustreerde manuscripten uit de vroegchristelijke wereld. Het boek is afkomstig uit een klooster op het eiland Iona voor de westkust van Schotland en bestaat uit de vier evangeliën in het Latijn. Het is rijk versierd met traditionele christelijke iconografie, maar heeft ook gedetailleerde figuren van mensen, dieren en mythische beesten. In het jaar 806 vielen plunderende Vikingen het klooster in Iona binnen en vonden 68 mensen de dood. De monniken moesten over de Ierse Zee vluchten naar een nieuw klooster in Kells in county Meath en namen hun kostbare manuscript mee. Algemeen wordt aangenomen dat de monniken het boek hier voltooiden, nadat ze zich aangepast hadden aan het landelijke leven in Ierland. Het boek is door de eeuwen heen bewaard gebleven en is nu te zien in het Trinity College Dublin. Bereid je voor op de ongelofelijke details!

We kunnen ons alleen maar voorstellen hoe overdonderd de inwoners van het 15e-eeuwse Waterford moeten zijn geweest door deze hemelse kleding, die oplichtte in het zwakke licht van de kathedraal. De gewaden bestaan uit prachtig, met Italiaans zijde geborduurde panelen die scènes uit de Bijbel uitbeelden. Dit is de enige volledige set middeleeuwse gewaden die het in Noord-Europa overleefd heeft. De geschiedenis had misschien niet altijd het beste met ze voor (in de 17e eeuw lagen ze gedurende 123 jaar begraven om ze te verbergen voor het leger van Cromwell), maar wat opvalt als je ze bezoekt in het Medieval Museum in Waterford, is dat hun uiterlijk nog steeds wonderbaarlijk is.

Het is 1588. Stormen woedden op de woeste zeeën langs de west- en de noordkust van Ierland. Van de 130 schepen die als onderdeel van de Spaanse Armada naar Engeland zijn gestuurd, zijn er 30 in angstaanjagende omstandigheden terechtgekomen en volledig verwoest. Veel opvarenden vonden de dood. Tegenwoordig is er een schat aan artefacten te zien die uit de versplinterde wrakken zijn gehaald en tentoongesteld in het Ulster Museum in Belfast. Er zijn persoonlijke items van de officieren en bronzen kanonnen, maar het echte hoogtepunt van de collectie is de prachtige 16e-eeuwse, met robijn ingelegde, gouden hanger in de vorm van een salamander.

Dit kleine, maar boeiende museum in de historische stad Downpatrick stelt maar liefst 9000 jaar aan menselijke geschiedenis tentoon. Maar het zijn de vroegchristelijke cross slabs uit het kleine dorp Saul die hier echt tot de verbeelding spreken. Deze kruizen geven een direct kijkje in het verleden en vertellen over de relatie van dit kleine dorp met een van de beroemdste heiligen ter wereld: St. Patrick. Hier, in een bescheiden schuur, stichtte St. Patrick in het jaar 432 zijn eerste kerk. En de kruizen die hier te zien zijn, stonden ooit, zwaar en belangrijk, in het kleine kerkhof bij Saul.

Er zijn veel dingen in het National Museum of Ireland waar je steil van achterover slaat: veenlijken uit de ijzertijd, de kelk Ardagh Chalice (ontdekt in de 19e eeuw door een man die aardappelen aan het oogsten was) en een ijzeren klok die naar verluidt van St. Patrick zou zijn geweest. Maar de glanzende, glinsterende, ontzagwekkende Ór-collectie slaat alles. Dit is de grootste en een van de belangrijkste collecties prehistorisch goud in West-Europa en dateert van ergens tussen 2200 v.Chr. en 500 v.Chr. De bijzondere collectie bestaat uit torcs, gouden kraagbanden, armbanden en kledingsluitingen en blijft een inspiratiebron voor hedendaagse Ierse sieradenontwerpers.

Gelegen in de monumentale Rock of Cashel in het hart van de Golden Vale in county Tipperary ligt Cormac’s Chapel, gebouwd in de 12e eeuw door Cormac, koning van Munster. Binnen deze vochtige, mysterieuze muren zijn de heiligen met gouden hoofden – handen vroom gevouwen over saffierblauwe en bloedrode gewaden – door honderden jaren verval nog slechts met moeite te zien. Deze fresco's zijn de oudste in hun soort op het eiland Ierland en zijn van grote invloed door zowel hun schoonheid als zeldzaamheid.